MISIR MEDENİYETİ

KÜLTÜR TARİHİ
5. YAZI
MISIR MEDENİYETİ

Nil Nehri etrafında kuzey Afrika'da gelişen tarihin en köklü medeniyetlerinden birisidir. Bölge M.Ö. 6000 yıllarına dek bataklık halinde ve sulakken, bu yüz yıllardan itibaren bataklıklar kurumaya başlıyor ve bölgede kuraklaşma başlıyor. M.Ö. 5500-3500 arasındaki 2000 yıllık dönemde Neolitik Çağ özellikleri görünürken, M.Ö. 3500'den sonra maden işlenmeye, altın, bakır işçiliği gelişmeye başlamış. 

Antik Mısır'da Sünnet

Mısır coğrafya olarak aşağı ve yukarı şeklinde ikiye ayrılmış. Aşağı Mısır başkenti Memphis ve yukarı Mısır başkenti Theben olmuş. Krallarına Firavun adı verilir, güneşin oğulları olarak kabul edilirlerdi.  Ölene dek kral, öldükten sonra ise Tanrı olurlardı. Bu Tanrı-Kral kültü Romadaki imparatorluk kültünü de etkilemiştir.

Aşağı ve yukarı Mısır'a birlikte sahip olan Firavunlar iki tacı birlikte takarlardı. 

Yukarı Mısırın Sembolü Akbaba, Aşağı Mısır'ın Sembolü Yılan

Eski imparatorluk dönemi denilen M.Ö. 3000 - M.Ö. 2000 arasından bugüne gelen yazılarda hem Afrika hem Sami toplumlarının etkisi görülmektedir. Yine bu yıllarda yaptırılan piramitler firavunların mumyalanmış bedenlerinin defnedildiği mezarlardır ve büyüklüğü firavun'un gücünü ifade etmektedir, ölümden sonraki yaşama inandıklarını gösterir. 

M.Ö. 2000 - M.Ö. 1550 yılları arası Orta Mısır İmparatorluğu dönemidir ve merkezi Theben şehri olmuştur. Bu dönem Helen kentiyle ticaret yapılmıştır. Asya'dan savaş arabası yapımı öğrenilmiştir.

M.Ö. 1550 - M.Ö. 1000 arası Yeni Krallık dönemi olarak adlandırılır ve imparatorluğun en parlak yılları bu dönemdir. 

Dünyanın 7 Harikasından biri sayılan Mısır Piramidleri

Firavun 3. Titmasis dönemi (M.Ö 1500) imparatorluğun en geniş sınırlara ulaştığı yıllar olmuş.

M.Ö. 1300'lerde 2. Ramses dönemi bir başka önemli dönemdir. Hitit Kralı 2. Muvatalli döneminde Hititlerle yapılan savaş sonucu Kadeş Anlaşması imzalanmış. Muvattali'nin kardeşi Hattuşili ile imzalanan anlaşma tarihin bilinen ilk yazılı anlaşmasıdır. 

Kadeş Antlaşmasının Çivi Yazısıyla Yazılan Nüshası İstanbul Arkeoloji Müzesinde sergileniyor.

"Mısır ülkesi kralı, büyük kral, kahraman Mısır ülkesi kralı, büyük kral, kahraman Re-masesa-mai Amana'nın (II. Ramses), Hatti ülkesinin büyük kralı Hattuşili ile dostluklarının, kardeşliklerinin ve büyük krallıklarının devamı için yaptıkları antlaşmadır."

M.Ö. Nil Nehrinin taşmalarından yola çıkarak 3 Mevsim (Taşkın, Ekin ve Hasat)'den oluşan 12 Aylık takvimi Mısırlılar kullanmaya başlamıştır.

Antik Mısır; Augustus Caesar'in liderliğindeki Roma İmparatorluğu tarafından MÖ 30 yılında ele geçirilmiştir. MS 7. yüzyılda Araplar burada egemen olmuş; 1250 yılında Memlüklü; 1517 yılında ise Osmanlı İmparatorluğu sınırlarına katılmıştır. 1882 yılında da Mısır; Birleşik Krallık'ın kolonisi olmuştur.