SÜMER VE AKAD KÜLTÜRLERİ

KÜLTÜR TARİHİ
3. YAZI
SÜMER ve AKAD KÜLTÜRLERİ

En son ki Kültür Tarihi yazımızda Sümer Kültürüne ve yazının keşfine dair bilgilere bakmıştık. Sümer kentleri çevresinin surlarla çevrilip korunduğunu, merkezde bir tapınak etrafında şehrin gelişim gösterdiğini söyleyerek devam edelim. Rahipler aynı zamanda şehrin krallarıydı. Tapınakları 7 kattan oluşur, Ziggurat adı verilirdi. 

Ur'un Büyük Ziggurat'ı

Yapılan incelemeler şehirlerde su kanalları yaptıkları ve kullandıklarını göstermiştir... Sümerlerin bir diğer önemli özelliği de bilinen ilk yazılı hukuk kurallarını Lasamtuhgaş kralı Urugakine'nin geliştirip uygulamış olmasıdır ancak bununla beraber bugüne ulaşabilen yazılı eserler genellikle ekonomik konuları içermektedir.

Sümerlere ait izlerin bulunduğu en eski dönemler:

• MÖ. 6500 - MÖ. 3800 arası Ubaid dönemi
• M.Ö. 4000 ile M.Ö. 3100 arası Uruk dönemi

Ubaid dönemde kurulan ve büyük tufanla yok olduğu düşünülen Eridu Şehri, bilinen ilk Sümer şehri, ve dünyanın en eski şehirlerinden birisi olarak sayılmaktadır. Sümer mitolojisine göre Eridu, tanrı Enki (sonradan Akadlar tarafından Ea olarak da bilinen)'nin yurduydu ve bu şehri tanrı Enki kendisi inşa etmişti. Enki'nin, Apsû'da yaşadığına inanıldığı için, tapınağına E-Abzu adı verilmişti. Engur olarak da bilinen apsu, Sümer ve Akad mitolojisinde toprağın altında bir oyukta bulunan büyük yeraltı tatlı su okyanusuna verilen isimdir. Göller, pınarlar, nehirler, kuyular ve diğer tatlı su kaynaklarının suyunun oradan çıktığına inanılırdı.

M.Ö.2800 - M.Ö.2350 yıllarında Mezopotamya’ya semitik halkların gelmesiyle kültürel değişiklik yaşanıyor, Sami ırktan olan Akadlar tarafından Sümer egemenliğine son verilmiştir. Kültürel anlam Sümerlerden çok farklı olmayan Akadlar döneminde Tanrı ile kral kavramı birbirinden ayrılmıştır. Dini işler tümüyle ruhani gruba bırakılmıştır. Kral kanun yapıcıdır. Devlet sisteminin kurucusu ve denetleyicisidir. Sami halkının ilk krallarından olan Sargon, birçok bölgeyi ele geçirince dünya kültüründe büyük İmparatorluk kurma düşüncesini ilk oluşturan kral olmuştur.

Akadlı Askerler Düşmanı Öldürüyor, M.Ö. 2300 - M.Ö. 2250, Louvre Müzesi, Fransa